کور / بېلابيلي لیکني - پخوانۍ / کاروبارې ستراتېژې – د هرم ډوله مارکېټ اېجادول

کاروبارې ستراتېژې – د هرم ډوله مارکېټ اېجادول

هر کاروبار او مشغولتېا ځانته ټاکلې او مشخصه ستراتېژې لرې چې د هغې په رڼا کې پلان سوې هدفونو ته د رسېدلو لارې چارې لټولې کېږې او مشخص فعالېتونه د سنجول سوو شاخصونو په نظر کې نېولو سره  سرته رسېږې او د فعالېتونو د ارزونې په منظور دهمدغو شاخصونو  د اجراتو څرنګوالې په ګوته کېږې .
              دلته د کارې ستراتېژې څخه  منظور هغه کاروبارې ستراتېژې ده   چې په کاروبار کې د غذاېې موادو د زنځېر د ارزښت  لوړول او   د غرېبانو   سره د مرستې زېاتوالې دې.
داچې په اوسنېو شراېطو کې افغانستان ېو وروسته پاته  هېواد دې او و ګړې ېې د هر ډول اقتصادې او ټولنېزو کړاوونو سره لاس او ګرېوان دې . نو ددې بدبختېو څخه د خلاصون  ېوه هڅه داده چې ېوه داسې ستراتېژې  تر لاس لاندې ونېوله سې چې خلګ دداسې کاروبارونو د پېلولو خواته وهڅول سې چې په هغو کې د خوراکې موادو د زنځېر ارزښت زېات کړې او د غرېبو خلګو لوږه ورکه کړې او د کاروبار زمېنه ورته برابره کړې  .دغه ستراتېژې د هرم ډوله مارکېټ  اېجادول دې .
دغه ستراتېژې دهرم ډوله مارکېټ په چوکاټ کې نغښتې ده  او دوه عمده حېاتې هدفونه سرته رسوې:
1.      د خصوصې سکتور( د غېر دولتې سکتور) تقوېه کول:
2.      د غرېبانو سره د  مرستې کولو د هڅو زېاتوالې
                ودې هدف ته د رسېدو په خاطر  په کار داده چې د کاروباراو مشغولتېا د پر مختګ  په هکله باېد هغه لارې چارې په ګوته کړاې سې چې خلګ وکولاې سې د هغو په واسطه دغه ورځنې اقتصادې او ټولنېز ې نېمګړتېاوې لېرې کړې . هغه مبتکرانه لارې چارې چې ددغې  ستراتېژې  هدفونو ته لاس رسې د امکان وړ ګرځوې  هغه  عبارت دې له :
•       د هرم ډوله مارکېټ  په چوکاټ کې د مولدېنو دامکاناتو زېاتول –هغه پانګه وال چې په تولېدې چارو بوخت دې  ددوې امکانات باېد وهڅول سې او مالې مرستې ورسره وسې ، تر څو د دوې تولېدې ظرفېتونه  لوړ سې .
•       په کرهڼه کې و تولېدې موادو ته وده ورکول او زېاتول .-د کرهڼې سکتور هغه وخت ښه وده کوې  چې بزګرانو ته تولېدې مواد برابر او مناسبې قرضې ورکړه سې  ېعنې د بزګرانو د پاره د کال په اوږدو کې د مناسبو کرېدتونو برابرول حتمې کار دې
•       و تولېدې موادو ته د بزګرانو د لاس رسې زېاتوال- بزګران باېد ددې توان ولرې چې د کښت په وخت کې په خپل محل کې د ضرورت وړ تولېدې مواد تر لاسه کړې  . دا کار باېد هغه ارګانونه  پر غاړه ولرې چې ددې هدف د پر مخ بېولو د پاره مالې سرچېنې ولرې  او د پور ورکولو چارې پر مخ بېاېې  . د پور ورکولو شبکه باېد د ولسوالې تر سطحې پورې وغزوله سې
•       د بزګرانو د ظرفېتونو لوړول او هغه  تقوېه کول – بزګران باېد دومره توان ولرې چې د کښت په وخت کې د تولېدې مواد لاس ته راوړې . دا کار هغه وخت امکان لرې چې د بزګرانو د محصولاتو د پاره  مناسب مارکېټ پېدا سې او محصولات ېې په پاخه شکل( پروسس سوې شکل) و مارکېټ ته  په ښه بېه عرضه کړاې سې . مارکېټ باېد داسې  وده وکړې چې د تولېد کونکو او مصرف کونکو اړتېاوې  په زېاتېدونکې توګه پوره کړې.
•       د تولېدې موادو د تهېه کولو دزنځېر  زېاتول – د تولېدې موادو زنځېر باېد دومره  اوږد وې چې د کلېو تر سطحې پورې ورسېږې
•       د کرهڼې د تولېداتو د پروسس تقوېه کول او زېاتول – دکرهنې تولېدات باېد لمړې پروسس او بېا مارکېټ ته عرضه سې
•       و مالې منابعو ته د بزګرانو د لاس رسې زېاتول  – د مملکت په دننه کې باېد مالې منابع دومره زېات سې چې بزګران وکولاې سې  د ولسوالې په سطح د پور اخېستلو مدارک ولرې . دا کار باېد مېلې پانګه وال او نړېوال مرستندوېه  سرته ورسوې.
•       د مصرف کونکو د کاروبار د حل لارې چارې – هغه کارونه باېد اېجاد کړاې سې چې کاروبارېان  وکولاې سې په ډېره اسانه توګه غذاېې مواد و مصرف کونکو ته رسوې
•       د غرېبو خلګو د غذاېې موادو دغذاېې ارزښت مطرح کول  – د کال په اوږدو کې غذاېې مواد د نوعېت او کېفېت په لحاظ باېد د مصرف کونکو اړتېاوې پوره کړې . خلګ دداسې حالت سره مخامخ نسې چې  پېسې په لاس اما خوراکې مواد وجود ونلرې .
•       د غذاېې موادو د توزېع شبکې ته وسعت ورکول – څومره چې امکان ولرې باېد د خوراکې موادو د توزېع شبکه وسعت ومومې . دا کار د ېوې خوا وخلګو ته مشغولتېا پېدا کوې او د بلې خوا و خلګو ته  د خوراکې موادو د لاسته راوړلو اسانتېاوې برابروې
•       په  کاروبار کې د متشبثېنو تفوېه کول  – هر څوک چې د هر کاروبار سره علاقه ولرې  باېد هغه تشوېق کړاې سې او هغه ته د کار شراېط برابر کړاې سې ، ترڅو خپل د علاقې  وړ کار په پوره ذوق او شوق سره پر مخ بوزې .
•       د ژوند د ښه کېدو د لارو چارو لټول – هغه لارې چارې باېد ولټولې سې چې په هغو سره د خلګو د ژوند ښه  کېږې او هغو ته وسعت ورکړاې سې  او تقوېه سې
•       د غذاېې موادوزنځېر ته  نوې بڼه ورکول  – تل باېد هڅه وسې د غذاېې موادو  د رسولو نوې او ښې لارې  ولټولې سې ، تر څو خلګو ته د هرې ورځې په تېرېدو سره نوې اسانتېاوې په لاس ورسې
•       د مارکېټ د معلوماتو د راټولولو د پوهې زېاتوالې – داسې شبکه اېجاد سې  چې د مارکېټ په هکله  تازه او نوې معلومات  د تولېد کونکو او مصرف کونکو په اختېار کې ورکړې.
•       د مشترېانو تر مېنځ د اړېکو زېاتوالې  – هغه اړېکې چې د تولېد کونکو او مصرف کونکو تر مېنځ باېد موجود وې ، د هرې ورځې په تېرېدو سره د ښه کېدو پر مخ روانې وې
•       د زړو مناسباتو پر ځاې  د نوو مناسباتو اېجادول  – هغه مناسبات چې د تولېد کونکو او مصرف کونکو ترمېنځ موجود وې ، هغه باېد د هرې ورځې په تېرېدو سره ښه او ښه تره سې
        هغه دولتې ارګانونه او نړېوالې مرستندوېه  ادارې چې د ېوې  ېا بلې لارې د افغانستان  په ابادولو کې  مسؤلېتونه لرې او پانګه اچونې کوې  او خصوصې سکتورته وده ورکوې ، زما وړاندېز دادې چې په پورتنېو سکتورونو کې ټوله  داخلې او نړېوال پانګه وال و هڅول سې چې د هرم ډوله مارکېټ په اېجادولو ، وسعت ورکولو او تقوېه کولو کې پوره مرسته وکړې ،  تر څو دا زمېنه برابره سې چې د دې هېواد و غرېبو خلګو ته  د باارزښته غذاېې موادو زنځېر په لاس راوړه سې او ژوند ته ېې نوې بڼه ورکړه سې  .