آیا میتواند تغییری در موضع پاکستان در قبال افغانستان ایجاد کند؟

به دنبال متواري شدن مولانا فضل‌الله رهبر معنوي طالبان محلي در منطقه صوات ايالت سرحد پاكستان،جنبش جدید طالبان پاکستان شکل گرفت. این جنبش بعد از نشست مشترك نمايندگان بیست گروه مختلف طالبان قبايل سرحدی از جمله طالبان وزيرستان شمالي، وزیرستان جنوبي، خيبر، كرم، باجور، وركزي، مهمند، بونير، مالاكند، كوهستان، درۀ آدم خيل و صوات به وجود آمد . طالبان گرد آمده از نقاط مختلف مناطق قبایلی بيت‌الله مسود را به‌عنوان فرمانده و مولوي محمدعمر را به عنوان سخنگوي اين جنبش تعيين كردند.

بگزارش عبدالرزاق حبیبی ، روز۱۴ دسمبر جنبش جدید طالبان پاکستان در نخستین نشست خود یک شورای ۴۰ نفره  برهبری بیت الله محسود تشکیل داد ومولوی عمرسخنگوی این شورا انتخاب گردید.رهبر این شورا در مصاحبه ای گفته است: هدف این جنبش ، مقابله با عملیات نظامی پاکستان است وافزود که اگر حکومت پاکستان برخلاف طالبان دست به عملیاتی بزند، با جواب دندان شکنی روبرو خواهد شد. نامبرده گفت که حکومت در صوات  دست به عملیات نظامی زد، ولی در باجور به مذاکره پرداخته  ودر وزیرستان یک قولنامه امنیت داده است اما ما نمیدانیم که حکومت با ما می جنگد یا یک قرارصلح می بندد؟ براثر سیاست نادرست حکومت، ما در کشور خود مجبور به جهاد دفاعی شده ایم. مولوی عمر که به صفت نطاق جنبش طالبان پاکستان تعیین شده  درمصاحبه خود با بی بی سی در مورد جلسه مشترک رهبران طالبان گفت: هرگونه صحبت ومذاکره ایکه با حکومت صورت میگیرد، تمام طالبان در برابر آن یک موقف مشترک خواهند گرفت. بدین منظور تحریک طالبان یک کمیته ای را برای مذاکره با حکومت  انتخاب کرده  که اگر با حکومت جنگ میشود یا صلح ، آنها نتیجه را برای تصمیم مشترک ابلاغ خواهند کرد. نطاق افزود که آنها از حکومت پاکستان خواسته اند که باید فوراً عملیات را در صوات قطع کند ونیروهای نظامی خود را از صوات خارج کند. به حکومت ده روز وقت داده شده که تصمیم خود را مبنی به اخراج سربازان خود ار صوات بگیرد وتمام پوسته های امنیتی خود را از وزیرستان جنوبی ووزیرستان شمالی بردارد ،وبشمول خطیب لال مسجد مولاناعبدالعزيز تمام طالبان زندانی را  از زندان رها کند.

مولوی عمر در ارتباط به افغانستان گفت: هدف ما مقاومت در برابرقوتهای امریکائی وناتو است ولی در مقابل سیاست نادرست حکومت پاکستان ما مجبور به جهاد دفاعی شده ایم. مولوي عمر افزود که دراین جلسه به نمایندگی از رهبر دینی صوات مولانا فضل الله  یک نماینده مهم بنام مولوی عبدالغفور با یک نفر دیگر اشتراک ورزیده بود. (تول افغان ۱۴/ ۱۲/ ۲۰۰۷ )

روزنامه جنگ چاپ پاكستان درمورد بیت الله محسود(مسود) نوشت: بیت الله مسود پس از وقايع منطقه صوات در ايالت سرحد، اقدام به بازسازي تشكيلاتي نموده و جنبشي را به نام طالبان پاكستان تاسيس كرده است.  به‌نظر ميرسد حوادث صوات و تضعيف مواضع مولانا فضل‌الله و فرار وي از امام دهيري و نا اميدي القاعده از او، باعث تشكيل چنين جنبشي شده باشد. برادران مسود موسوم به بيت‌ الله، عبدالله و ذوالفقار از جمله افرادي هستند كه همزمان با حمله آمريكا به افغانستان، به اين كشور سفر كردند تا در كنار طالبان عليه نيروهاي ائتلاف بجنگند. عبدالله مسود يا نورعالم از قبيله محسودي (مسود درست است) هاي وزيرستان جنوبي هم مرز با افغانستان است كه در سال ‪ ۱۹۹۶ميلادي و چند روز پيش از اشغال كابل توسط طالبان، در انفجار مين زخمي و يك پاي خود را از دست داد. وي در سال ‪ ۲۰۰۲ميلادي از سوي نيروهاي آمريكايي دستگیر وزندانی شد، اما در سال ‪ ۲۰۰۴ميلادي به دلايل نامعلوم آزاد و به وزيرستان شمالي بازگشت. 

عبدالله مسود پس از حملات آمريكايي‌ها به مناطق باجور كه تعدادي كشته و دهها زخمي برجاي گذاشت، تهديد كرد به اقدامات تلافي جويانه دست خواهد زد. عبدالله مسود، در حالي كه در ناحيه ژوب ايالت بلوچستان در آستانه بازداشت از سوي نيروهاي امنيتي پاكستان بود، خود را منفجر كرد. با كشته شدن عبدالله، برادرش بيت‌الله مسود مسووليت جنگ با دولت و اردوي پاكستان را برعهده گرفت. تا اوايل سال۲۰۰۵ميلادي، بيت‌الله مسود در سايه عبدالله برادر خود، به فعاليتهاي مخفي مي‌پرداخت.  بيت‌الله مسود سي و چند ساله، برخلاف عبدالله برادر خود، بسيار مخفيانه و بي‌سر و صدا فعاليت می‌كند. وي از عكس گرفتن گريزان است و در بين مردم با چهره ‌اي پوشيده ظاهر مي‌شود.  پس از گروگان گرفتن بيش از ‪  دوصد سربازنظامي توسط بيت‌الله مسود دولت پاكستان يكصد نفر از زندانيان طالبان را آزاد كرد.  بيت‌الله مسود در سال ‪ ۲۰۰۷ميلادي، عمليات انتحاري زيادي عليه دولت و اردوي پاكستان طراحي كرد و انجام داد و توانست جنگ را به مناطق خارج از وزيرستان جنوبي و شمالي گسترش دهد. بيت‌الله مسود همزمان با لغو وضعيت فوق‌العاده، جنبش طالبان پاكستان را تاسيس كرد. اين جنبش، خواستار توقف عمليات اردوي پاكستان در مناطق قبايلي و خروج فوري آنها از اين مناطق شده است.  بيت‌الله مسود هم ‌اكنون كنترول ناحيه مهم وزيرستان جنوبي را در اختيار دارد، ناحيه ‌اي كه آمريكايي‌ها براي مقابله با وي، يك پايگاه بزرگ را در خوست افغانستان كه در مقابل وزيرستان جنوبي قرار دارد، ايجاد كرده‌اند.

جنبش متحد طالبان بعد از مهلت ده روزه به حکومت پاکستان مبنی برخروج نظامیان خود از منطقه صوات اولین ضرب شست خود را به نیروهای نظامی آنکشور نشان داد و در یک حمله غافلگیرانه چهار سرباز ارتش را اختطاف کردند وبه جای نامعلومی با خود بردند. ومسئولیت اینکار را بدوش گرفت.(تول افغان، زمه وال ۲۴ / ۱۲/۲۰۰۷)

افزون براین ، مسووليت حمله به كاروان نظاميان اردوي پاكستان را كه ۱۲كشته و ۲۵زخمي در پي داشت، برعهده گرفت.

گزارشگرتول افغان خبر میدهد که در منطقه قبایلی باړه از طرف گروهی که خود را لشکر اسلام میخوانند به مردم ابلاغ شده که بعد از این لباس اسلامی به تن کنند، ومردان حق ندارند ریش خود رابتراشند. منگل باغ امیرلشکر اسلام دستورداده که تمام مردان باید در پنج وقت نماز درمسجد حاضرباشند وکسانی که حاضر نباشد جریمه گردند. برای تطبیق این دستور لیست های نمازگزاران در مساجد آویزان شده  ویک نفر امیر در وقت نماز حاضری میگیرد و نام کسانی را که درمسجد حاضر نباشند به کمیته امر به معروف ونهی از منکر میفرستد که با آنهامطابق قوانین اسلامی رفتار شود. امیر منگل باغ به تمام دکانداران هدایت داده تا واحد های وزن خود را عوض کرده از اوزان آهنی استفاده کنند. علاوتاً به مردم منگل باغ امرشده که قبرهای پخته وسمنت کاری شده منسوبین خود را  ویران کرده  بجای آن قبرهای خاکی درست کنند. هرگاه این امر در ظرف یک هفته عملی نشود، قبرها از طرف کمیته موظف ویران وصاحب هرقبر ده هزارکلدار جریمه خواهد پرداخت.

درایجنسی مومند در ایالت سرحد شمالغربی نیز طالبان به سلمانیها  امر کرده اند که اگر منبعد ریش کسی را بتراشند، دکان شان  انفجارداده خواهد شد. قبل ازاین هم طالبان دکانهای سی دی فروشی را با بمب منفجر کرده بودند. طالبان دراین منطقه به قمار بازان اخطار داده بودند که  از قماربازی و دزدی موتر وآدم ربائی دست بگیرند. روز ۶ دسمبر در یک جشن عمومی قماربازان سرگرم قمار بودند که ناگاه مورد حمله طالبان قرارگرفتند ودرنتیجه دو نفر شان که گفته میشد از دزدان مشهور بودند جابجا کشته شدند و بقیه را طالبان دستگیر کرده باخود بردند.(تول افغان- عبدالرزاق حبیبی ۷نومبر)

وزیرستان جنوبی وشمالی در مناطق قبایلی پاکستان، از مراکز عمده فعالیت شبه نظامیان طالبان و شبکه القاعده محسوب می شود.

درحال حاضر درمناطق قبایل  شمالغربی پاكستان طالبان بيش از ۱۲دفتر محلى تأسيس کرده اند و حكومت فدرال بيم از آن دارد كه اين دفاتر افزايش يابد. طالبان محلى در پاكستان در شهرهاى «وانا، لدها و جانى خيل» در وزيرستان جنوبى چهار دفتر و در «ميران شاه» وزيرستان شمالى در مدارس ابوشعيب، خليفه و فاروقيه دفاترى نيز ايجاد كرده اند. طالبان شاخه پاكستان در ميدان سياست به چند حزب كه در ائتلافى موسوم به “متحده مجلس عمل” شكل گرفته متصل هستند. احزابى كه سه روحانى سرشناس آن يعنى مولانا فضل الرحمان و قاضى حسين احمد و سميع الحق از نفوذ زیادی در میان پشتونهای سرحد برخوردار اند. ائتلاف شش گانه اكنون در ايالت هاى قبيله اى وزيرستان و سرحد شمالى فعالترين دفاتر رادارند و اغلب مدارس مذهبى سلفيون توسط آنان اداره مى شود. برخى معتقدند كه حلقه هاى ارتباط سياسى طالبان با كشورهاى عربى تأمين كننده پول و ايدئولوژى اين جريانات نيز به اين رهبران برمى گردد.

اكنون امريكا و شركايش به اين باور رسيده اند كه كانون تأمين كننده همه جريان هاى افراطى افغانستان و پاكستان دراين منطقه مرزى قرار دارد. كارشناسان غرب به صراحت نوشته اند كه پايتخت طالبان و القاعده از كابل به اين مناطق قبيله اى منتقل شده است و پديده طالبان محلى يا طالبانيسم در پاكستان در مناطق قبايلى وزيرستان شمالى و جنوبى چنان شدت گرفته است كه که عناصرتندروآنها جاى القاعده را مى گيرند.

تاكنون در توصيف دلايل شكست و ناكامى دولت هاى شريك امريكا در برابر اين جريان هاى افراطى اغلب بر دو عامل تأكيد شده است و گفته مى شود كه دو عنصر موجب شده كه آنها به نيروى شكست ناپذير نه فقط در برابر اردوي حرفه اى پاكستان، بلكه در برابر غرب تبديل شوند. اول موقعيت سوق الجيشى قبايل كه سخت ترين و صعب العبورترين مناطق جهان را در امتداد مرزهاى كشور پاكستان و افغانستان به طول ۱۲۰۰كيلومتر در دست دارند و دوم پشتگرم بودن به منبع بى پايان درآمد قاچاق بويژه قاچاق سلاح و مواد مخدر آنهم در نقطه اى كه همگان آن را به عنوان شاهراه و مركز ترانزيت قاچاق جهان مى شناسند. واقعيت ها نشان مى دهد كه سرمايه گذاران جريان هاى افراطى بيشترين بهره را ازفقر و محروميت اين مناطق برده اند و آنها سربازان اصلى جنگ هاى اخير را ازفرزندان همين مناطق محروم و نابسامان جذب مى كنند.در ضمن افراطيون پاكستانى با راه اندازى عمليات انتحارى در سرتا سر كشور، در مناطق قبايلى هم سرحد افغانستان جايى كه شبكه القاعده پناه گرفته است مناطق بيشترى را به تصرف خود در آورده اند.

(دوشیچی، سایت اریائی)

شدت عملیات انتحاری ومقابله با اردو:

درماها و هفته های اخیر پاکستان شاهد بمب گذاری های انتحاری زیادی در نواحی نزدیک به سرحد افغانستان بوده است. به دنبال دو عمل انتحاری که  روز ۱۸ اکتوبر درروز ورود خانم بینظیر بوتو اجرا شد و بینظیر،از هردوی آن جان سالم بدر برد ولی بیش از ۵۰ کشته وصدها زخمی برجای گذاشت،باری قبل از قتل خود هشدار داده بود که: “طالبان نزدیکتر و نزدیکتر می شوند.“وتعهد کرد که “از قدرت، منابع انسانی و آموزش و پرورش” استفاده کند تا از تبدیل شدن بخشهایی از پاکستان به کانونهایی تروریستی ملی و بین المللی که همه را تهدید می کند، جلوگیری کند.”(bbc ۲۲ نومبر)

روز ۲۵ نومبر دو انفجار در راولپندی، ۱۵ نفر را کشت وتعدادی بیشتری را زخمی کرد.  ادامه دارد ( بخش ۲  )