دضیا قاریزاده طنزونه – ۲
دضیا قاریزاده دډیرو لیکنو موخې ښوونیزي ، تادیبي او اصلاحي دی، شعرونه یې ډیر عام پامه دي .
هغه د بډو اخیستلو په اړه په طنز وايي :
مدير ماليه ي غزنه ساخت فرماني
كه ملك احمد ضبط است آن چه موجود است
اگر تمرد از او سرزند قرار اصول
خودش اسير و عيالش فرار بهسود است
به حيله زيور و نقدش گرفت و گفت برو
كنم نوشته كه احمد نبود، محمود است
د غزني د مالیې مدیر جوړکړفرمان
چې داحمد دی ضبط ټوله ملک موجود سي
که يې ونه مانه دا فرمان او اصول
دی دي بندي اواعیال دی تبعید دبیسهود سي
په زرو او پیسو یي واړوی فرمان ،ول ځه
وبه لیکم چي احمد دی محمود سي
بل ځای په طنز د مدیر کنترول په هکله داسې وايي :
آفرینت ای مدیر کنتــــــــــــرول
شکمت از پول رشوت گشته دول
کاتب گمرک تو دولک می زنی
در جوال خالی چنگک می زنــی
آفرین دي اې مدیره د کنترول
درشوت دپيسودی نس سو ډول
د ګمرک کاتبه ته دوه لک وهې
په خالي جوال کې چنګګ وهې
ضیا قاری زاده ډیر ټولنیز مسایل د وخت د سانسور له بریده په طنزونو، ټوکو او دمناظرو په ډول ارایه کوي لکه د پلار او زوی مناظره ،د باد اوچراغ مناظره ، دبوډی مناظره ، دسقراط او د هغه د میرمني مناظره . د ونې او باغوان مناظره،دنعل او میخ مناظره ، دلوړې او ژورې مناظره ، دزندانی او زندان مناظره ،د ښکاري او لاروهي مناظره ،د وري او هوسۍ مناظره ، د افاطون او شاګرد مناظره ، دګل او اوبو مناظره ، دپاچاه او د خوب ماناکونکی مناظره، د عقربې اوساعت مناظره ،د باران او وریځو مناظره او داسی نور
هغه په طنز وايي:
رحم و کرم و انصاف گر قحط شده در ملک
ز امریکه مگر خواهند سربسته به پاکتها؟!
که به ملک کې د رحم، کرم اوانصاف سوی ده کاختی
مګر له امریکا يي راوغواړو سربسته پاکټونه؟!
هغه د وطن د بدمرغی یوازینی علت ناپوهې بولې او په ښکاره نارې وهلی چي د پر مختګ یوازینی لاره ځان جوړونه او زده کړه ده
اولـیــن قــوت از بــرای مـلـل
اهتمام معارف است ضرور
ثروت و اقتصاد و ثروت و پول
همه گردد زراه دانش جور
بــوجــود آوریــد جــمــعی را
حاکم نفس و حامی کلتور
لومړی شی د یو هیواد د پرمختګ لپاره
د معارف هڅه ده ضرور
شته او اقتصاد اوشته او پیسې
دا ټوله د پوهې له لاری کیدای سي منظور
جوړه کړئ داسې یو ه ډله
چې وي د نفس حاکم اوحامي د کلتور
هغه د عمر په اخیر کې کانادا ته مهاجر سو او هلته په کال (۱۳۸۶ ه ش )وفات سو
هغه خپله دځان په مرثیه کي په طنز وايي :
من که مردم پُر های وهو نکنيد
هيچ در مرگ من غلو نکنيد
بی صدايم بخاک بسپاريد
مرگم اعلان راديو نکنيد
غسل خود کرده ام بخون جگر
روبرويم به مرده شو نکنيد
در شب سه چلو پلو نزنيد
گرم بزم من و سبو نکنيد
خير و خيرات لازم فقر است
عزت خشو و ننو نکنيد
بچه را زير پای نگذاريد
آب اين دجله تا گلو نکنيد
زه چې مړ سوم های اوهو مه کوئ
هیڅ زما په مړینه غلو مه کوئ
بې ږغه مې په خاورو کې ښځ کړئ
دمړینې اعلان می په رادیو مه کوئ
د ځیګر په وینو مي غسل کړی
غسل می په مرده شو مه کوئ
دشپې دری څلور وارب پلو چلو مه وهئ
تود زما بزم په سبو مه کوئ
خیر اوخیرات دغریبانو دی
عزت د خشو او ننو مه کوئ
ماشوم تر پښو مه لاندې کوئ
ددې دجلې اوبه تر ګلو مه کوئ