ددې لړۍ نوري پرله پسې برخي له دې ځايه ولولئ
د رمضان د میاشتې روژه له حد څخه  زیات شمیر فضیلتونه لري چې په دې لیکنه کې یوازې د څو محدودو فضائلو یادونه کوو:
لومړی: روژه مسلمان د دوزخ له اور څخه ژغوري لکه چې د حضرت جابر (رض) څخه روایت دی چې پیغمبر (ص) فرمایلي دي: ژباړه ( روژه د اور د مخنیوي پرده ده چې بنده پرې د دوزخ له اور څخه ژغورل کیږي) رواه احمد
په یوه بل حدیث شریف کې د حضرت ابي سعید الخدري (رض) څخه روایت دی چې پیغمبر (ص) فرمایلي دي: ژباړه ( چا چې د خدای په لاره کې یوه ورځ روژه ونیوله نو خدای (ج) به یې مخ اویا کلونه له اور څخه لرې کړي) رواه البخاري
اوس یې نو شمیری چې د یوې نفلي روژې د نیولو له کبله انسان ته دومره ستر فضیلت او ثواب په لاس ورځي نو څه فکر کوی چې د رمضان د مبارکې میاشتې د بشپړې روژې په نیولو  سره به څومره ثوابونه مسلمان ته حاصلیږي؟ پرته له شک څخه چې دا یو عظیم فضیلت دی.
دویم: روژه له شهواتو څخه مخنیوی کوي
د ابن مسعود (رض) څخه روایت دی چې پیغمبر (ص) فرمایلي دي: ژباړه ( ای د ځوانانو ټولګیه که له تاسو څخه څوک د جماع توان لري نو واده وکړی ځکه چې واده د سترګو د ځیر ساتونکی او (له نارواوو څخه) د فرج د ساتلو یوازینۍ لاره ده، او که چیرې د واده کولو توان نه لری نو روژه ونیسی ځکه چې روژه مو د شهواتو (له ځوښ) څخه ژغوري) متفق علیه
د دې حدیث شریف څخه څرګندیږي چې پیغمبر (ص) هغو ځوانانو ته د روژې د نیولو  امر  کوي چې د واده توان نه لري څو په دې وسیله د خپل شهوت د ځوښ مخه و نیسي چې خدای مه کړه ناروا اعمالو ته مخه نه کړي.
موږ وینو چې په اسلامي ټولنه کې زیاتره ځوانان له همدې ستونزې سره مخ دي چې د واده کولو توان نه لري او په دې هم اعتراف کوو چې په بازارونو، تلویزیوني خپرونو، مجلو، ځینې  انټرنیټي سایټونو او داسې نورو محلاتو کې هره ورځ په لسګونو داسې منظرو سره مخ کیږي چې د ځوانانو د شهوت د خوځښت باعث ګرزي چې د حل یوازینی لاره یې د اسلام د ستر پیغمبر (ص) د امر سره سم روژه نیول دي.


دریم: روژه د جنت د حصول لاره ده
د ابي امامه (رض) څخه روایت دی چې له پیغمبر (ص) څخه چا پوښتنه وکړه چې ما ته داسې لاره را په ګوته کړه چې د خدای رضا پرې حاصله او زیاته اخروي ترلاسه  کړم نو پیغمبر (ص) ورته و فرمایل: ژباړه ( ستا لپاره د روژې د نیولو توصیه کوم ځکه چې هغه هیڅ مثال او سیال نه لري) رواه نسايی. د دې حدیث شریف له مضمون څخه څرګندیږي چې خدای (ج) ته د نږدیوالي او له اخروي عذاب څخه د لرې والي په لاره کې له روژې سره هیڅ راز عمل د پرتلې وړ نه دی.
همدارنګه پیغمبر (ص) زیری  ورکړی دی چې په جنت کې د ریان په نامه د روژتیانو له پاره ځانګړې دروازه ده چې یوازې همدوی به له دې لارې څخه جنت ته داخلیږي لکه چې فرمايي: ژباړه ( په جنت کې یوه دروازه ده چې ریان نومیږي، یوازې روژتیان به د قیامت په ورځ له دې لارې جنت ته ننوزي، غیر له روژتیانو بل هیڅوک له دې لارې څخه جنت ته د تللو اجازه نه لري) رواه البخاري.
څلورم: روژه د خپل خاوند لپاره شفاعت کوي
د عبدالله عمرو بن العاص (رض) څخه روایت دی چې پیغمبر (ص) فرمایلي دي: ژباړه ( روژه او قرآن د خپل خاوند لپاره د قیامت په ورځ شفاعت کوي، روژه وایي: ای پروردګاره زما خاوند د ورځې له خوا په خپل ځان باندې خواړه او شهوات منع کړي وو، نو ما د هغه لپاره د شفاعت وسیله وګرزوې. قرآن شریف وايي: زما تلاوت کوونکي زما د تلاوت له کبله پر خپل ځان باندې خوب منع کړی وو نو ما د هغه لپاره د شفاعت وسیله وګرزوه. نو وبه ویل شي چې تاسو ورته د شفاعت وسیله شوی) رواه الحاکم في مسنده
د دې حدیث شریف څخه ثابتیږي چې  روژه د قیامت په ورځ په یو حسي څیز باندې بدلیږي، په خبرو راځي او د خپل خاوند لپاره به د پروردګار په حضور کې د شفاعت منګولې اوږدوي البته که هغه نفلي روژه وي او یا فرضي.
پنځم: روژه د ګناهونو کفاره او د مغفرت وسیله ده
نیکۍ یا حسنات د بدیو له منځه وړونکې دي او روژه د هغو معبترو حسناتو له جملې څخه ده چې لوی خدای د ځان ګڼلې او د هغه نیک اجر هم په خپله روژتي بنده ته ورکوي. یو آیت شریف دی چې الله (ج) فرمایلي دي: ژباړه (په تحقیق سره نیکۍ ګناهونه له منځه وړي). سوره هود ۱۱۴ آیت
دا چې روژه نیول د خپل خاوند ګناهونه او بدۍ له منځه وړي په دې هکله زیات احادیث موجودیت لري چې موږ یوازې د یوه حدیث په متن اکتفا کوو. ابو هریره (رض) روایت کړی دی چې پیغمبر (ص) فرمایلي دي: ژباړه ( چا چې د رمضان میاشت د خپل ایمان او احتساب له مخې پوره  و نیوله نو د هغه مخکیني ګناهونه ټول ورته بخښل کیږي) رواه البخاري


همدارنګه ابوهریره (رض) روایت کړی دی چې رسول الله (ص) فرمایلي دي: ( پنځه لمونځونه، یوه جمعه تر بلې جمعې پورې، یو رمضان تر بل رمضان پورې د خپل خاوند د (صغیره)  ګناهونو کفاره یا له منځه وړونکي ګرزي چې له کبایرو ګناهونو څخه یې ځان ساتلی وي) رواه مسلم
په دې توګه ویلای شو چې یو رمضان تر بل رمضان پورې د خپل روژه نیوونکي د صغیره ګناهونو کفاره یا له منځه وړونکی ګرزي البته چې د کبیره ګناهونو له ارتکاب څخه یې ځان ژغورلی وي ځکه چې کبیره ګناهونه له توبې پرته نه بخښل کیږي او په دې هکله اسلامي پوهان د نظر یووالی لري.
شپږم: روژه د دنیا او آخرت د سعادت سبب دی
له ابوهریره (رض) څخه روایت چې پیغمبر (ص) فرمایلي دي: ژباړه ( د روژتي لپاره دوې خوښۍ دي، یوه خوښي د روژماتي پرمهال او بله خوښي له خپل پروردګار سره د ملاقات پر وخت کې ورته حاصلیږي) رواه البخاري
هغه خوشحالي چې روژتي ته د روژه ماتي پر مهال حاصلیږي مسلمان یې په دنیا کې د خپل ښه عمل، اطاعت او بندګۍ په مقابل کې حاصلوي چې د روژې په وسیله یې د خپل پروردګار په وړاندې سر ته رسولي دي او یو حقیقي سعادت ګڼل کیږي.
په دې هکله د پښتو یوه لنډۍ ده سره له دې چې زه یې د دوهم بیت د محتوی سره موافق نه یم ځکه چې پشلمی هم لکه مخکې چې وویل شول یو الهي برکت دی خو لومړی بیت یې د هغه خوښۍ انعکاس دی چې حدیث شریف ذکر کړی دی:
د روژې هر ماښام اختر دی
زرې زرې د پشلمی له لاسه یمه
تر اوږدو ساعتونو وروسته د ماښام د آذان سره سم  د خوراک او چښاک روا والی او د روژې د نیولو په اړه د لوی خدای توفیق هغه بشپړه خوښي له ځان سره لري چې یو مسلمان یې د روژه ماتي پر مهال حاصلوي چې رښتیا هم یوه ریښتنې خوښي ګڼل کیږي.
اووم: د خدای په نزد د روژتي د خولې بوی له مشکو غوره دی
د علماوو په نزد دا هغه بوی دی چې د روژتي انسان له معدې څخه سرچینه اخلي او له خولې څخه راوزي چې د نورو انسانانو په وړاندې یو مکروه بوی ګڼل کیږي خو دغه بوی خدای (ج) ته دومره محبوب دی چې هغه یې له مښکو څخه هم غوره ګڼلی دی لکه په یوه حدیث شریف کې چې راغلی دي پیغمبر ( ص) فرمايي: ( په هغه ذات قسم دی چې د محمد نفس د هغه په لاس کې دی، د روژتي د خولې بوی د خدای په وړاندې له مښکو څخه غوره دی) رواه البخاري زموږ د دې سلسلې راتلونکې کړۍ به د رمضان دمیاشتې د ځینو صفاتو بیان ستاسو په وړاندې کښیږدي د دې طلایي ځنځیر لاره هرو مرو څاری…..