تعدادی از وکلای ولسی جرگه چند روز قبل با شرکت دریک کنفرانس مبطوعاتی با استناد به مادۀ 43 قانون اساسی، تدریس به زبان های مادری را حق همه مردم افغانستان دانسته و خواستار تطبیق یکسان قانون اساسی از سوی دولت شدند. بر اساس مندرجات اعلامیه جهانی حقوق بشر و مطابق به منشور سازمان ملل متحد اطفال حق دارند که به زبان مادری خود درس بخواند.

این مسئله از آنجا به میان آمد که اخیراً نجیب الله کابلی و حشمت غنی احمدزی، به اقدام وزارت معارف در مورد گشودن مکاتب بزبان پشتو در کابل با کلمات بسیار تند، زننده و تخریش آمیز تاخته، به شخصیت آقای اتمر وزیر معارف کشور اهانت نموده و با احساسات میلیون ها هموطن خود بازی نمودند.

به هر صورت مطابق به ضرب المثل معروف (کاسه چینی که صدا میکند- خود صفت خویش ادا میکند) آقایان کابلی و احمدزی هر آنچه که گفته اند مربوط به خود ایشان است و جای گله وجود ندارد؛ اما آنچه که کاملاً مبرهن است این است که بر اساس صراحت قانون اساسی همه اتباع کشور در برابر قانون حقوق مساوی دارند بخصوص که تعلیم بحیث یک حق بنیادی آنهم برای اطفال در خور یاد آوری بسیار است، از همینرو به وزارت معارف وظیفه داده شده است تا برای اطفال پشتون، ازبک، ترکمن، بلوچ و … زمینه تعلیم به زبان های مادری شان فراهم شود. این کاری بود که باید سالها قبل انجام میشد. به نظر ما این وظیفه ملی حکومات گذشته افغانستان و فعالین آگاه جامعه بود که تدریس به زبان های مادری را برای اولاد وطن در صدر وظایف خود قرار میدادند تا از یک طرف برای اطفال این مملکت سهولت ایجاد می شد و از طرف دیگر هم خود را مالک الرقاب افغانستان می دانستند. به هر صورت میگویند که ماهی هر وقتی از آب کشیده شود، تازه است. حالا که وزارت امروزی معارف افغانستان به تاسیس مکاتب پشتو برای پشتو زبانان کابل (و همچنان مکاتب دری برای دری زبانان کندهار و بصورت حتمی مکاتب ازبکی، ترکمنی… برای سایر بچه ها و دختران وطن) اقدام نموده، اقدامی است در خور ستایش که بخاطر آن باید به رئیس جمهور حامد کرزی و وزارت معارف افغانستان و تمام عناصر خیر خواه، وطندوست و عادل کشور از صمیم قلب تبریک گفت. افغانستان وقتی به آرامش کلی میرسد که در آن هر کس خود را صاحب حق، آرام، مصئون و برابر با دیگران ببیند و احساس نماید.

بعد از آنکه وزارت معارف چند مکتب و یا چند صنف در چند مکتب را به زبان پشتو آغاز نمود، مردمان احساساتی و تصادفی ای مانند نجیب الله کابلی و حشمت غنی احمدزی فوراً در مقابل آن علم مخالفت بر افراشتند.

بعد از سخنان تند، احساساتی و ناسنجیدۀ دو نفر فوق الذکر که یکی خود را با تأسف وکیل مردم کابل میخواند و دومی خود را نمایندۀ یک قوم بسیار شریف افغانستان قلمداد می کند، وزیر معارف افغانستان گفت که سیاست مداران در صدد نفاق اندازی و تخریب معارف اند. وزیر معارف طی یک کنفرانس مطبوعاتی گفته است که حد اقل دو نفر از به اصطلاح صاحب نظرانی که در پروگرام گفتمان طلوع دعوت شده بودند اهداف خاص سیاسی را دنبال میکنند و معلومات شان در مورد کارهای وزارت معارف کاذب بوده و جداً قابل تقبیح میباشد.

 آقای اتمر اظهار داشت، ادعایی که درین برنامه مطرح شده و میگوید که تدریس در مکاتب به زبان مادری نفاق ملی را به دنبال دارد، دروغ است و اینها با تحریف حقایق میخواهند که مانع رسیدن مردم به حق خود شوند.

وی در ادامه سخنان خود گفته است که پالیسی وزارت معارف مورد تأیید دو مرجع مشروع کشور (حکومت و پارلمان) میباشد.

بعد از نشر سخنان احساساتی آقایان کابلی و احمدزی صدا های اعتراض زیادی از هر طرف بلند شد و همه تقریباً به یکصدا تدریس به زبان مادری را موافق با قانون اساسی دانسته و حرف کسانی را که مدعی شده اند تدریس به زبان مادری مغایر با قانون، خلاف روحیه ملی و مخالفت بین اقوام و قبایل افغانستان است، رد نموده و روی مکلفیت های وزارت معارف در تعمیل قانون اساسی، با در نظر داشت توانمندی آن وزارت در تطبیق معقول این پالیسی تأکید نمودند.

صاحب نظران نیک اندیش کشور طی مصاحبه های با جراید، رادیو ها و تلویزیون ها در این روز ها این اقدام وزارت معارف کشور را ستوده و اظهار امید واری کرده اند که مردم شریف افغانستان این گام تاریخی را با جبین گشاده خواهند پذیرفت، به آن لبیک خواهند گفت و در راه تطبیق آن همکاری صادقانه خواهند کرد. درعین حال به وزارت معارف افغانستان مشوره داده می شود تا مسئله را بسیار عالمانه و دقیق پی گیری نماید تا خدای نخواسته تخریش های به بار نیاورد. صاحب نظران اظهار امید واری کرده اند که گشایش مکاتب برای دری زبانهای کندهار و گردیز و مکاتب ازبکی و ترکمنی و بلوچی و… برای اطفال نازنین صفحات شمال کشور و ولایت نیمروز نیز باید در رأس کارهای وزیر معارف قرار داشته باشد، ما امیدواریم عنقریب اخبار افتتاح آنها را نیز بشنویم.