د سپنتا د پا ملرنې وړ!

ګرانو او ښا غلو هيوادوالو ته به معلو مه وي چې د هر هيواد ديپلومات او سيا سي نما ينده او استازی که هغه سفير وي، که جنرال کو نسل وي او که په سفارت کې بل د يپلو ما تيک پو ست ولري با يد دد يپلو ما سۍ په اصو لو پوه وي، خو له بده مر غه د افغا نستان د بهر نيو چا رو په وزارت کې دا شيان بر عکس دي ٠ خبره د هغه و خته مر داره شوه چې د رباني تش په نا مه دولت کې داسي نا اهله او بيسواده کسانو لوړ لوړ پو ستو نه او هغه هم د با ند نيو چارو په وزارت کې د يپلو ما تيک پو ستو نه و نيول چې انسان د هغو کسا نو د نو مو نو په ا خيستلو شر ميږي٠ د غه کسان ا کثره د ربا ني د ډلې ټپلې او يا هم د نظار د شورا په بد نا مې ډلې پورې تړ لي خلک وو٠ دغه کسانو چې د غه پو ستو نه تر لا سه کړل نونه هم په انګر يزي ژبه او نه هم د ديپلو ما سۍ په الفبا پو هيدل ٠ان ددوی زيا تره کسا نو يوازې تر شپږم ټو لګي پو رې درس ويلی وو٠ په د غو تش په نا مه د يپلو ما تانو کې ما دا سي کسان هم و ليدل چې لو مړی ځل د خپل کميس ، پر توګ او پکو ل سره هغه هيواد ته را غلل چې په ديپلو ما تيکه دنده ګو ما رل شوي وو٠ د دريشي او دنکټا يي د اغو ستلو چل ورته يا د نه و٠ زه په خپله ددې خبرې شا هد يم چې يو وخت کې چې د ربا ني صا حب د واکمنۍ دوران و ،نويوه هيواد ته يو تن ديپلو ما ت چې دده د نږدې خپلو انو نه و او غټ د يپلو ما تيک پو ست يې در لود په کميس او پر تو ګ کې يې دغه پو ست اشغال کړ او چا را ته وويل چې پلا ني ديپلو مات چې په کميس او پر تو ګ کې راغلی ددريشۍ د اغو ستلو د نکټا يې د تړ لو چل نه ور ځي او زما نه يې و غو ښتل چې د نکټا يې د تړ لو چل ور زده کړم.. ددې نه پر ته د غه خلک چې نوي دديپلو ما سۍ ډګر ته را غلي وو فکر يې کاوه چې دوی غټ خلک دي ،نو ځکه په عين بيسوادۍ کې يې فر عو ني ډوله اکټو نه کول اود دې تر څنګ د بډو او رشو تو نو په ا خيستلو به يې پيل وکړ٠

د کر زي د واکمنۍ په دوران کې چې لوړ لوړ د ولتي پو ستو نه دنظار شورا ډلې ته ور سيدل او د افغا نستان د بهر نيو چارو په وزارت کې ډاکټر عبد الله عبد الله د بهر نيو چارو وزير شو نو ده د استاد رباني نه دوه درې قد مه وړاندې شو ٠ ده دنظار شورا پا تې غړي د بهر نيو چا رو په وزارت کې ور چو خ کړل،پر ته له دې چې سواد،د يپلوما تيکه پو هه او سيا سي تقوا ولري د افغا نستان په سفا رتو نو کې د ديپلو ما تا نو په تو ګه مقرر شول٠ حتی ما په هندو ستان کې يو تن چې په افغا ني سفارت کې چا يدار با شي و وليد چې وزير صاحب عبد الله په بمبئي کې د افغا نستان د جنرال کو نسل په تو ګه و ټا که٠ د با ند نيو چا رو وزارت پا تي کدر ونه چې د تجر بې او ديپلو ما تيکو پو هې نه با خبره وو يا ليرې کړ ل شول او يا هم په حا شيه کې و سا تل شول٠ هغه په ا صطلاح نو ي د يپلو ما تان چې د عبد الله عبد الله له خوا په سيا سي او د يپلو ما تيکو پو ستو نو وګو مارل شول زيا تره يې عقده يې کسان وو چې په لا ند نيو ناوړه او صا فو مو صو ف وو او اوس هم دي :

١- دغه ا فراد په عمو مي تو ګه بيسواده او د يپلو ما تيکې زده کړې نلري يعني د سيا سي علو مو ډګرۍ نلري٠

٢- ټول يوه ځا نګړي سمت ته منسوب او زياتره د جمعيت او يا هم د نظار د شورا بد نا مې ډلې ته منسوب دي.

٣- زيا تر ه يې د مر ا جعينو او په تيره بيا د پښتنو سره ناوړه چلند کوي٠

٤- زيا تره يې بډې خواړه او په غير ا خلا قي فسا دو نو کې ډوب دي.او دا سي مې او ريد لي دي چې ٣ تنه سفيران چې بډې خواره او په سفا ر تونو کې يې ا ختلا سو نه کړي دي لو يې څا رنو الۍ ته ور معر في شوي دي چې هيله ده قضا يې څا نګې دوی ته سخته سزا ور کړي٠

کله چې تر عبد الله وروسته سپنتا د بهر نيو چارو په وزارت تکيه و کړه نو د خلکو له خوا ور ته وويل شو ل چې با يد په دې وزارت کې يوه تصفيه را مينځ ته شي او قو مې انډول با يد په پا م کې و نيول شي ، خو سپنتا پر دې بر يا لی نه شو چې دا کار تر سره کړي، ځکه د نظار ډلې غير مسلکي او د سيا سي ډګر يو پر ته د يپلو ما تا نو خپلې نا ولې منګو لې پر دغو چو کيو داسي ښخې کړ ي دي چې نه د سپنتا زور پرې رسيږي او نه هم د کرزي ٠ داسي و يل کيږي چې خپله سپنتا هم اوس په دغه وزارت کې د خپل سمت افرادو ته د يپلو ما تيکې چو کې ور کوي چې هغوی هم سيا سي زده کړې نه لري٠ تا سو باور وکړئ چې څو ور ځې د مخ مې د يوه غر بي هيواد په يو ه سفارت کې څه اسناد جوړول، ما له بله ښاره افغا ني سفارت اړونده ما مو ته زنګ وواهه ٠ په انګر يزي مې ور سره خبرې پيل کړي، خو ما ته يې په ځواب کې وويل : بيادر والله انګليسي مه ضعيف است نمې فهمم٠ زما غو ښتنه د نو يو انتخا با تو ور وسته د نوي حکو مت نه داده چې با يد د با ند نيو چا رو وزارت په د پلو ما تيکو پو ستو نو با ندې له سر ه کتنه وکړي او دا لا ند يني ټکي په جدي ډول په پا م کی و نيسي :

١- د بهر نيو وچا رو وزارت با يد د سمتي او ګو ندي ما فيا نه وژغوري٠

٢- د ديپلو ما تيکو پو ستو نو با ندې د مقر ر شوو خلکو او افر ادو اسناد با يد په جدي تو ګه بر رسي او ارز يا بي کړي، که چا د ديپلو ما سۍ او سيا سي زده کړو ا سناد نه در لودل با يد ددغو د يپلو ما تيکو دندو نه معزول او ګو ښه کړ ل شي.٠

٣- د بهر نيو چاو په وزارت کې د پو هې او تقوا پر معيا رو نو با ندې با يد بر ابر کسان و ټا کل شي نه د سمت او ګو ندي ا ړيکو پر بنسټ.

هلته به يو بر يالی د بهر نيو چا رو وزارت ولرو چې کد رونه او پر سو نل يې هغه کسان وي چې په سيا سي او د يپلو ما تيکه بر خه کې روزل شوي وي او سيا سي پو هه ولري٠ د هغې ور ځې په تمه٠