کور / اسلامي / دریاضت میاشت لسمه برخه

دریاضت میاشت لسمه برخه

د روŽي حکمونه … ادامه
5- هغه چي روژې ته زيان نه رسوي:

سهاركي دجنابت غسل كول :ه حديث شريف كي راځي : عن عائشة أن النبي صلى الله عليه وسلم: “كان يدركه الفجر وهو جنب من أهله ثم يغتسل ويصوم” (متفق عليه) .

ياني : عايشه رضلي الله عنهاوايي ي يغمبرصلي الله عليه وسلم به ځيني مهال ه شه كي ورباندي اوښتي غسل ه سهاركي كاوه .

مسواك وهل :مسواك وهل ديغمبر صلى الله عليه وسلم له مباركوسنتونوڅخه دي مبارك عليه الصلاة والسلام فرمايي: “لولا أن أشق على أمتي لأمرتهم بالسواك عند كل وضوء ” (متفق عليه.)

ياني : كه مي رامت ددرنيدلوانديښنه نه واي نوبه مي تاسوله هراوداسه سره ه مسواك وهلوامركړي واست دغه مبارك حديث كي دروŽاتي اوناروŽاتي يادونه نسته ، ځكه نوه روŽه كي دمسواك وهلوكوم خاص ممانع نسته خوه دي شرط ي مسواك خاشي ايستونكي نه وي ي دتيريدوويره يي وي اوياداسي مسواك نه وي ي خوږ خوندولري كه داسي وي نوبيايي وهل مكروه دي .

دزي اوخولي ريولل : يغمبر صلى الله عليه وسلم به دروŽي ه حالت كي هم ه خوله اوزه اوبه رغړولي خوروŽاتى يي ه دي كي له زياتي مبالغي څخه منع كړي ،يغمبر صلى الله عليه وسلم فرمايي: “وبالغ في الاستنشاق إلا أن تكون صائماً” (صحيح أبي داود)

زه ريولوكي ښه ډيره مبالغه كوه مګركه روŽاتى وي .

دغاښ كښل : روŽه نه ماتوي خوكه دكښلورمهال يكاري لګولوته اړتياوي اوياددرملوتيرولوته بيا بايدوكتل سي كه هغسي يكارۍ وه ي نس اويادماغ ته وصل كيږي نوروŽه ماتوي اوكه نه روانلري، خواوسمهال دغاښونودكښلورمهال له يوډول سرې څخه كاراخيستل كيږي ي دغاښ شاوخوابي حسه كوي اوله امله يي نس ته څه نه ننوزي ه دي صورت كي روانلري.

دخوراكي شي څكل:كه دخوړوخالي څكه وسي اوحلق نننوزي روŽه نه ماتوي خومكروه ده ، مګرهغه ميرمن ي نارينه يي بدطبيعته وي اودمالګي ه ډيريدواوكميدوورسره جنجال كوي اوهغه موري خل ماشوم ته ډوډۍ Žويي اوه خوله كي يي وركوي كولاي سي دخوړوڅكه وكړي اوياډوډۍ وŽويي خوه دي شرط ي حلق ته ولاړنه سي اوكه ولاړسي روŽه ماتيږي ، همداډول ه غاښوكي خاشه وهل هم روانلري خوه دي شرط ه غاښ كي بندشي تيرنسي ، دحضرت عبدالله بن عباس رضي الله عنهما روايت دى : “لا باس أن يذوق الخل أو الشيء ما لم يدخل حلقه وهو صائم” (رواه البخاري.)

ياني : دسركې اويابل شي څكل روانلري ترهغوي حلق ته نه ننوزي.

دسترګوتورول اوكښي څانكي تويول : هغه رانجه اوڅاڅكي ي ځان حلق اويانس ته نه رسوي روŽه نه ماتوي خوكه يي تاثيرتلي نوبيانه ده ښه ، خوه هرصورت ه روŽه كي ورڅخه ډډه كول ښه كاردى.

6- روŽه مات :

روŽژه مات كي تلواركول سنت دى ،او ه دي سره ديهودواونصاراوسره مخالف راځي ،ځكه هغوي به دستوريوترڅرګندتياوري روŽه مات نه كاوه ، يغمبر-صلى الله عليه وسلم-فرمايي : “لا يزال الناس بخير ما عجلوا الفطر” (متفق عليه) . ترهغووري به داخلګ ه خيروي ترڅوي ه روŽه مات كي تلواركوي .

همدارازيغمبر – صلى الله عليه وسلم-فرمايي: “لا تزال أمتي على سنتي ما لم تنتظر بفطرها النجوم” (صحيح ابن حبان)
ياني : ترهغووري زماامت زمارسنتوولاړوي ترڅوي ه روŽه مات كي دستوروانتظارونه كړي.
دماښام ترلمانځه مخكي دروŽي ماتول:د أنس رضي الله عنه روايت دى وايي : “كان رسول الله -صلى الله عليه وسلم- يفطر قبل أن يصلي” (حسن رواه أبو داود) . ياني : يغمبرصلي الله عليه وسلم به ترلمانځه مخكي روŽه ماتول.
څشي بايدروŽه ماته سي ؟ د أنس بن مالك رضي الله عنه څخه روايت فرمايي : “كان النبي – صلى الله عليه وسلم – يفطر على رطبات قبل أن يصلي، فإن لم يكن رطبات فتمرات، فإن لم يكن تمرات حسا حسوات من ماء” ( صحيح أبي داود (.

ياني: يغمبرصلي الله عليه وسلم به ترلمانځه مخكي ه لندوخرماووروŽه ماتول اوكه به هغه نه وي نوبيابه يي تمر(لږ وه خرما) خوړل اوكه به هغه هم نه وه بيابه يي داوبوڅوغوړه وكړل .

* دروŽي ماتولورمهال بايدڅه وويل سي ؟ دروŽي ماتولورمهال بايدلوي څښتن ته دوعاوي وسي ، ځكه داهغه مهال دي ي بنده دخل خالق دامررځاي كولوه ډول تراوږده انتظاروروسته خوله خلاصوي يغمبر – صلى الله عليه وسلم- فرمايي: “للصائم عند فطره دعوة لا ترد” (صحيح ابن ماجه) . ياني : دروŽي ماتولورمهال دروŽاتي دوعانه رديږي.

يغمبر-صلى الله عليه وسلم- به دروŽه مات رمهال دادوعاويل : “ذهب الظمأ وابتلت العروق، وثبت الأجر إن شاء الله” (صحيح أبي داود) .ياني :لوږي ختمه سول ، رګونه لانده سول اومزدوري ثابته سول كه دالله خوښه وه.

۷- روŽه نيول اولمونځ نه كول:

* كه څوك روŽه نيسي اولمونځ نه كوي نوګواكي داسلام له اركانوڅخه يي يومهم ركن ري ايښي اوترهغوي لمونځ نه كوي روŽه يي هم ګټه نه رسوي ، ځكه دلمانځ نه كونكى فاسق اوياكافرګڼل كيږي اودكافرهيڅ يوعمل نه قبليږي ، يغمبرصلي الله عليه وسلم فرمايي : (الصلاة عمادالدين ، من اقامهافقداقام الدين ومن انهدمهافقدانهمدالدين … )) ياني : لمونځ ددين ستن ده نوكه المونځ كاوه دين بشړقايم كړي اوكه اداستن ونړول نوګواكي دين يي ونړاوه .

همداراز يغمبرصلي الله عليه وسلم فرمايي: “العهد الذي بيننا وبينهم الصلاة، فمن تركها فقد كفر” (صحيح رواه الإمام أحمد).

ياني : دمومنانواوكافرانوترمنځ تويره لمانځه سره دى ، كه المونځ ريښودنوكافرسو.
10- دشي ولاړه ( دتراويح لمونځ:(
رسوالله -صلى الله عليه وسلم- درمضان ه مياشت كي دشي له لوه ه جماعت سره دنفلوترسره كول سنت ګرځولي ، هغه صلي الله عليه وسلم خله څوشي داكاركړي اوبيايي له دي ويري ي رامت يي فرض نسي بيرته ري ايښي دي ، يغمبرصلي الله عيله وسلم له وتروماسيوا اته ركعته تراويح كړي ي ټولټال يوولس ركعته كيږي ، څنګه ي حضت عائشة رضي الله عنها فرمايي: “ما كان النبي -صلى الله عليه وسلم- يزيد في رمضان ولا في غيره على إحدى عشرة ركعة” (متفق عليه).

ياني : يغمبرصلي الله عليه وسلم ه روŽه اوغيرروŽه كي تر۱۱ ركعتونوزياتوب نه دي كړي .

كله ي وروسته داسلام دويم خليفه حضرت عمر بن الخطاب رضي الله عنه دغه نبوي سنت بيرته راŽوندي كاوه نويي دوتروسره درويشت ركعته كړي ټول يي ه جماعت سره اداكول.

خويوبدعت ي نن ورځ ه دغه لمانځه كي رادودسوي ، دنورولمنځونوخلاف دقراءت ، ركوع ، سجدي اوناستوابكوالي دى ي ترډيره دلمانځه دخشوع اوخضوع سره سرنه خوري، مازي دسرورته اوكښته كول وي نه كښي دقران تدبرراځي اونه هم ه ترتيل سره دقران كريم تلاوت ، ځيني امامان ددي لاره ي خله باټه اغه كړي خلګ دختم له تراووڅخه راګرځوي اودي ته يي هڅوي ي ه ده سي ابكي دالم تركيف تراويح وكړي .

لوي خداي دي زموږ وامامانوته هدايت وكړي ترڅودخداي عبادت دخداي ه خوښه وكړي نه دخلګواومقتديانوه خوښه .

سوال : دتراویح لمونځ سنت دی ˜ه نفل؟

ځواب : دتراویح لمونځ رنارینه اوښځوباندی لازم دی ،سنت مؤ˜ددی ، ه جماعت باندی یی ˜ول ˜فایی سنت دی نعنی ې ځینی یی و˜ړی دنوروغاړی ورباندی خلاصیږی ، دبیلګی ه توګه د˜لی ه جومات ˜ی تراویح ه جماعت ˜یږی خویو˜س یی ه خل ˜ور˜ی یوازی ˜وی غاړی یی نه دی بندی ، خو˜ه د˜لی ټول خلګ دتراویح جماعت ریږدی نوټول ګنه˜ارګڼل ˜یږی .

سوال : دتراویح لمانځه وخت ˜وم دی ؟

ځواب : دماخوستن له لمانځه وروسته بیادسهارترڅرګندیدووری دتراویح لمانځه وخت دی ، دوترلمانځه وړاندی هم تراویح ˜یدای سی اووروسته هم ، ه دی معنی ې ˜ه له اڅخه دتراویح لمانځه څور˜عته تیروی اوله امام سره یی ترورترووروسته و˜ړی روانلری .

سوال : دتراویح لمانځه د˜میت او˜یفیت ه اړه معلومات را˜ړئ؟

ځواب : شل ر˜عته ه لسوسلامونو، مطلب داې هرځل ددوور˜عتونوه نیت سره اوبیاسلام سنت دی ، همدارازدهرودووترویحویعنی څلورور˜عتونووروسته یوه داستراحت ناسته مستحب ده .

سوال : ه كومه اندازه ې دترويحوه منځ كي ارام كښيني ،ه خوله اوكه به يوشي وايي ؟

ځواب: اختيارلري ، كه خاموش كښيني اوكه كرار كراردقرآن كريم تلاوت كوي ، ياتسبيحات وايي اويايوازي نفلي لمونځ كوي خوښه داده ې لمونځ ونه كړي اوتلاوت ياعام تسبيحات ولولي .

سوا ل:ه تراويح لمانځه كي دقرآن كريم ختم څه ډول دي ؟

ځواب : درمضان ه مياشت كي يووار دقرآن كريم ختم سنت دي ، دوه ځلي اودري ځلي ترهغه هم غوره دي ، خو دوه اودري واره ختم يوازي ه هغه صورت كي ښه دي ې دمقتديانولاره ګران نه وي ، البته ښه دادي ې ه تراويح لمانځه كي يووار قرآن كريم هرومرو ختم سي اوه دي كي دي دمقتديانو سستي اولټي ته اهميت نه وركول كيږي .

زموږ دكندهارخلك ډيرى دالم تركيف رتراويح اكتفاكوي ، امامان هم له دي خاطره ي خله يي قرآن كريم يادنه وي اوداهم نه غواړي ې دسرسايي او دتراويح دختم له كاليو اويسوبي برخي سي ، نه غواړي ې ه مسجد كي دي يي ختم وسي ، اومقتديان هم ې ددنياكاروباراودشي له لوه بانډارونو اومجلسونو رسراخيستي له خدايه لمه غواړي اوه يوه اوبله لمه دختم له تراويح څخه ځانونه باسي .

ځيني ځايونه ې دختم تراويح هم كيږي ، حافظان صاحبان ې ډيرى يي جاهلان اوكم علمه كسان وي ، دخلكو دخوشالولو، نوم ايستلو اوځان Žرخلاصولوه نيت دونه ټكي تراويح كوي ې هاداخبره نه خله ورباندي وهيږي ي څه مي وويل اونه يي هم سامعين توري اوكلمات درك كولاي سي .

دقرآن كريم ددي فرمان راساس ې : ورتل القرآن ترتيلا، قرآن كريم بايد ه ارامه تلاوت سي ، اوه لمانځهن كي دتدبر، دقران ه مفاهيموكي دفكركولو اودلمانځه لاره دخشوع اوخضوع غوښتنه خوداده ې ه تراويح كي قرآن ه خورا ارامه اوسنګينه لهجه تلاوت سي ، ترڅو هم دلمانځه اداب رځاي سي اوهم دقران كريم دتلاوت .

سوال : ه ناستي تراويح لمونځ څنګه دي ؟

ځواب : كه څوك ه ولاړه رلمانځه قدرت لري ه ناستي دتراويح لمونځ كول له دي سره سره ي روادي خو كراهت لري .

سوال :ځيني كسان دركعت ه يل كي له امام سره نه يوځاي كيږي اوكله ې امام ركوع ته ولاړسي بيادوي Žرنيت وكړي او ه لمانځه كي داخل سي داكارڅنګه دي ؟

ځواب : داكار مكروه دي ، دلمانځه له يله بايد ورسره شريك سي .

لمونځ دخداي دعبادت اودالله اك دياد او نمانځني ه موخه كيږي اوله همدي امله خشوع اوخضوع كښي ډيره مهمه ده اوداهله كيداي سي ي څودلمانځه روخت نوري ټولي دنيوي اري شاته وغورځوي .

سوال : كه كوم څوك له امام سره فرض ونه نيسي ، يوازي فرض وكړي اوبيا ه امام سي دتراويح نيت وكړي ، روادي كه نه ؟

جوا ب: بلي روادي ، خو ښه دادي ې څوك روخت مسجد ته ځان ورسوي ، له امام سره يوځاي فرض ه جماعت اداكړي اوبياتراويح لمونځ وكړي ، ځكه دجماعت لمونځ دامام ابوحنيفه رحمت الله عليه وه نيزد مؤكد سنت دي او دفرضي لمانځه درجي ورباندي لوړيږي ، آن ځيني امامان لكه امام شافعي رحمت الله عليه خويي بيخي واجب ګڼي ..